Rönesans Dönemi ve Rönesans Döneminde Sanat

Bugünkü yazımda en sevdiğim dönemlerden biri olan Rönesans’ı anlatmak istedim. Realizm ( gerçekçilik ) akımı tavan yapmış bu dönemin ortaya çıkışı, sanat anlayışı ve tarihçesi hakkında yazımıza başlayalım.

Rönesans Nedir?

*İtalyanca ”Rinascita/Rinascimento”, Fransızca ” Rönesans ” yani hepimizin aşina olduğu ”Yeniden Doğuş” anlamına gelmektedir. Yeniden ölmüş bir kişinin yeniden hayata gelmesine verilmiş bir isimdir. Eğer ölmüş birinin tekrar nasıl doğduğunu düşünüyorsanız belirteyim buradaki ‘’yeniden doğma’’ yenilenme anlamına karşılık gelmektedir. Dinen ise günahlarında arınmanın mecazı olarak kullanılmıştır.

** Rönesans (Yeniden Doğuş), Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem olarak bilinir. 15 - 16. yüzyıl İtalya’sında batı ile klasik antikite (Eski Roma ve Yunan Eserlerinin incelenmesi) arasında sanat, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan, Antik Yunan filozof ve bilim insanlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı, deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı, matbaanın bulunmasıyla bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve radikal değişimlerin yaşandığı dönemdir.

Ortaya Çıkışı

Orta Çağ’da skolastik düşüncenin sona ermesi ile birlikte insanlar kiliselerin baskısından kurtulmuş, sanat, bilim ve birçok alanda tam anlamı ile bir aydınlanma yaşanmıştır.

İlk kez İtalya da ortaya çıktığı öne sürülür. **Rönesans’ın ortaya çıkışında rol alan sebepler:

· Arap eserleri ve Arapça'ya çevrilmiş Antik Mısır ve Roma (Yunan) eserlerinin tercüme edilmesi ve yayımlanmasıdır.

· Matbaanın geliştirilmesi çok önemlidir, bu sayede bilim ve düşünce yayılmıştır.

· Pusulanın geliştirilmesiyle birlikte, coğrafi keşifler sonucunda zenginleşen ve güzel sanatlar gibi alanlara destek veren, bu alanları koruyan bir sınıfın oluşması (coğrafi keşifleri yapan Burjuva sınıfının oluşturduğu 'mesen' adlı sınıftır).

· Orta Doğu'ya düzenlenen Haçlı Seferleri (Skolastik düşünce ürünü dogmaların çökmesi, yeni üretim ve yeni tekniklerin öğrenilmesi)

· Endülüs Emevileri'nin kıta Avrupası'na taşıdıkları kültür (Astronomi, devlet-vatandaş ilişkisi, hukuki ve sosyal haklar, mimari, sanat, bilimsel bilgi ve yöntemler gibi konuların bütün Avrupa Kıtası'na taşınması).

· 1351-1374 yılları sırasında Avrupa'yı saran ve daha çok farelerce taşınan vebada Papa 9. Gregorius'un kaleme aldığı Papalık mektubunda şeytanın kedi kılığına girdiği ve bunun için kedilerin yakılması gerektiğini söylemiştir. Bunun sonucunda vebadan evlerinde kedi besleyen ve Papanın aldığı kararı dinlemeyen aileler (Mediciler gibi) kurtulabilmiştir. Bu durum Papanın kararlarının sorgulanmasına ve özgür düşünce ortamının doğmasına yardımcı olmuştur.

Sanat Anlayışı

Rönesans dönemini etkisi altına alan hümanizm akımı ile birlikte ‘’insan’’ öne çıkmıştır. Bu nedenle dolayı ve sanatın tüm dallarında dinin baskıcı yapısının da bozulmasının etkisi ile Rönesans sanat anlayışı oldukça değişmiştir.

***Filippo Brunelleschi’nin perspektifi icat edilmesi ile birlikte resim sanatı artık bir derinlik kazanmış oldu. Aynı zamanda Masaccio’nun ışık ve gölge üzerinde yapması da Rönesans’ı bir adım ileri taşımış olduzira artık mekân da kullanılıyordu. Masaccio tablolarında, ışık en yakın pencereden geliyor ve üzerine vurduğu tüm figürleri sarıyormuşçasına, doğal ve ferah bir atmosfer yaratmayı başardı. Anatomi biliminden yararlanarak insan vücudunu gerçekçi bir biçimde çizdi.

Bu dönemde tuvaller kullanılmaya başladı. Artık sanatçılar kendi istekleri üzerine de resimler yapıyordu. Figürlü kompozisyonlar yaygınlaşmıştı. ( Yüksek Rönesans ) Yağlı boyanın icadı ile de resim artık yumuşak ve sıcak renklere doğru yöneldi.

Önemli Sanatçılar

TINTORETTO